Serwer NAS – co to jest, jakie daje korzyści i jak go zrobić?
Bez względu na to, czy chodzi o ważne prywatne, czy zawodowe dokumenty, filmy, muzykę czy archiwum zdjęć, każdy ma pliki, do których dostęp chciałby mieć zawsze i wszędzie.
Zdalny dostęp do plików możliwy jest dzięki usługom takim, jak Dropbox czy Google Cloud, ale mają one liczne ograniczenia, przede wszystkim limitowaną przestrzeń dyskową i stosunkowo niewielką prędkość transferu plików. Największe możliwości i maksymalną elastyczność dają dedykowane rozwiązania, pozwalające użytkownikowi stworzyć własny serwer z plikami, dający do nich stały dostęp za pomocą biurowej czy domowej sieci wewnętrznej lub za pośrednictwem Internetu.
Takim rozwiązaniem jest Network Attached Storage (NAS): serwer, który pozwala udostępniać w sieci zawartość pamięci masowej. Głównym celem stosowania NAS jest stworzenie centralnej, dzielonej między wieloma użytkownikami (np. pracownikami jednego biura, mieszkańcami jednego domu czy mieszkania) biblioteki plików, które będą dostępne zdalnie z każdego urządzenia podpiętego do internetu i mogą być udostępniane innym użytkownikom.
NAS to coś więcej, niż tylko dysk zewnętrzny: to kompletne urządzenie wyposażone we własny system operacyjny, pamięć, procesor i łącze z siecią, pozwalające na korzystanie z niego bez pośrednictwa innego komputera. Podpięte kablem Ethernet do domowej czy biurowej sieci serwery NAS dają bardzo szybki dostęp do przechowywanych na nich plików, minimalizując czas potrzebny do pozyskania czy zapisania na nich danych.
Jakie są zalety serwerów NAS?
Jako urządzenie dedykowane przechowywaniu i współdzieleniu danych, serwer NAS ma wiele zalet w porównaniu do innych rozwiązań mających na celu udostępnianie danych w sieci. Dyski współdzielone, tworzone na wchodzących w skład firmowej czy domowej sieci komputerach, są zazwyczaj wolniejsze, mają często ograniczoną pojemność, a przede wszystkim wymagają stałej pracy komputera, na którym zostały stworzone. Z kolei popularne, komercyjne usługi takie jak Dropbox czy Google Cloud są o wiele wolniejsze i oferują w podstawowej konfiguracji niewielką pojemność dyskową: koszty zwiększania przypisanej użytkownikowi pojemności szybko rosną sprawiając, że te rozwiązania nie są optymalne tam, gdzie użytkownicy oczekują dostępu do dużej ilości danych.
W porównaniu z tymi rozwiązaniami serwer NAS jest szybki, bo jego prędkość ograniczona jest wyłącznie parametrami łącza oraz samego urządzenia. Jest elastyczny, bo pozwala użytkownikowi samodzielnie dobierać pojemność dysku i pozwala na łatwe stworzenie dużej, współdzielonej przestrzeni. W zastosowaniach domowych takie serwery mogą być stosowane jako serwery do multimediów, serwery wydruku, systemy tworzenia kopii zapasowych czy po prostu magazyny plików. Są też chętnie stosowane przez małe i średnie firmy, gdzie pozwalają na płynną kolaborację pracowników nad współtworzonymi projektami i zdalny dostęp do kluczowych danych. Serwery NAS mogą obsługiwać wielu użytkowników jednocześnie, pozwalając np. na równoległe wykonywanie kopii zapasowych oraz zdalne odtwarzanie multimediów bez zauważalnej dla odbiorcy utraty prędkości.
Dla wielu użytkowników urządzeń NAS ich zaletą jest także oferowana przez serwery tej klasy prywatność: dane pozostają w wyłącznej dyspozycji użytkownika, który ma pełną swobodę w udostępnianiu ich innym osobom.
Czy serwery NAS są bezpieczne?
Jak każde urządzenie podłączone do sieci, serwery NAS są podatne na ataki z zewnątrz. Większość dostępnych na rynku urządzeń, oferowanych przez wyspecjalizowane firmy, jest wyposażona w zabezpieczenia, które powinny oferować większości użytkowników wystarczający poziom bezpieczeństwa danych pod warunkiem, że zostały prawidłowo skonfigurowane. Jak w każdym urządzeniu sieciowym, istotne jest upewnienie się, że hasła i loginy użytkowników są bezpieczne i trudne do przełamania (a najlepszym rozwiązaniem jest logowanie wieloczynnikowe z wykorzystaniem np. haseł SMS czy tokenów), a sieć, do której podpięte jest urządzenie, warto zabezpieczyć przed intruzami choćby przy pomocy firewalla, zwłaszcza jeśli są w niej przechowywane właściwe dane.
Odpowiednio skonfigurowane serwery NAS mogą jednak zwiększać bezpieczeństwo firmowych danych, bo urządzenia dają użytkownikom możliwość prostego tworzenia kopii zapasowych istotnych plików, umożliwiając odtworzenie cennych danych w razie awarii lub przypadkowego czy celowego ich zniszczenia. NAS może w takiej sytuacji pełnić rolę “czarnej skrzynki” zabezpieczającej najważniejsze informacje znajdujące się na innych urządzeniach.
Jak zbudować własny serwer NAS?
Serwer NAS można zbudować od podstaw albo kupić gotowe urządzenie od jednego z kilku producentów dostarczających kompletne rozwiązania, takich jak Synology, QNAP, WD czy Seagate. Kupno gotowego urządzenia jest rozwiązaniem najprostszym, bo wszystkie najpopularniejsze na rynku systemy NAS wyposażone są w intuicyjne, łatwe w obsłudze oprogramowanie pozwalające szybko podpiąć serwer do sieci, skonfigurować go i zacząć korzystać z jego możliwości w ciągu kilkunastu minut od rozpakowania urządzenia. Najtańsze dostępne modele NAS zawierają zwykle dyski o pojemności około 1 TB, co powinno wystarczyć dla mniej wymagających użytkowników. Przechowywanie licznych multimediów czy dużej ilości plików wymaga jednak najczęściej zastosowania bardziej pojemnych modeli – na rynku są gotowe urządzenia o pojemności 10 TB i większej.
Wielu użytkowników decyduje się jednak na stworzenie własnych NAS. To rozwiązanie także ma wiele zalet. Pozwala na wykorzystanie posiadanych już części, takich jak dyski HDD i SSD, daje też możliwość skonfigurowania urządzenia tak, by dokładnie spełniało potrzeby właściciela.
Najprostszym sposobem na budowę własnego NAS jest skorzystanie z jednej z wielu dostępnych na rynku obudów, pozwalających użytkownikowi na podpięcie do urządzenia własnych dysków. To właśnie zasadnicza różnica między tego rodzaju urządzeniami a kompletnymi serwerami NAS gotowymi do użycia bezpośrednio po wyjęciu z pudełka: tutaj to użytkownik decyduje, jakie dyski zostaną podpięte do serwera, co pozwala z jednej strony na wykorzystanie nieużywanych już dysków, a z drugiej umożliwia dopasowanie pojemności systemu do wymogów użytkownika. W zależności od modelu taka obudowa może pomieścić od jednej do nawet kilkunastu pamięci masowych. Nieco bardziej zaawansowane systemy pozwalają na dokonywanie tzw. hot swapu, czyli wymiany podpiętych dysków bez konieczności wyłączania urządzenia. Zaletą takich urządzeń w porównaniu z kompletnymi systemami NAS jest także fakt, że ich pojemność łatwo można zwiększać wraz ze wzrostem potrzeb użytkownika.
System NAS można także zbudować w oparciu o stary, nieużywany komputer. Dostępne na rynku darmowe oprogramowanie takie jak FreeNAS pozwala zmienić przestarzałe urządzenie w sprawny sieciowy serwer plikowy. Wymaga to pewnych zdolności technicznych, bo oprogramowanie Open Source zazwyczaj nie jest tak przyjazne użytkownikowi, jak rozwiązania oferowane przez producentów kompletnych rozwiązań NAS, ale pozwala zaoszczędzić sporo pieniędzy i daje największe możliwości konfiguracyjne. Wadą takiego rozwiązania jest jednak fakt, że stare komputery są większe, głośniejsze i zazwyczaj wymagają do pracy o wiele więcej energii, niż dedykowane urządzenia, skutkiem czego koszty obsługi takiego własnoręcznie wykonanego serwera mogą być wyższe.
Pewnym rozwiązaniem jest także wykorzystanie routera bezprzewodowego wyposażonego w opcję podpięcia do niego pamięci masowej przez USB. Taki router z podpiętym dyskiem zewnętrznym oferuje wiele z korzyści płynących ze stosowania serwerów NAS, często jednak nie ma zaawansowanych możliwości konfiguracyjnych i zabezpieczeń, w jakie wyposażone są dedykowane urządzenia czy obudowy. Są też zazwyczaj zdecydowanie wolniejsze od dedykowanych urządzeń.
Jakie są alternatywy dla budowy własnego serwera NAS?
Największą wadą własnego serwera NAS są koszty, które trzeba ponieść w celu zakupu gotowego urządzenia (od kilkuset do nawet kilkunastu tysięcy złotych) oraz stosunkowo zaawansowane umiejętności techniczne, które są niezbędne do stworzenia takiego systemu od zera na podstawie posiadanych już elementów. Dla niektórych użytkowników wadą może być także fakt, że takie urządzenie, by działało, musi być stale podłączone do zasilania i sieci, co wiąże się z pewnymi kosztami i niedogodnościami – przerwa w dostawie prądu czy problemy z łączem internetowym sprawiają, że serwer i wszystkie znajdujące się na nim dane stają się niedostępne.
Alternatywą może być skorzystanie z dedykowanych usług Cloud Computing oferowanych przez dostawców takich, jak S-NET. Chmura prywatna pozwala na stały dostęp do prywatnych czy firmowych zasobów przez autoryzowanych użytkowników dzięki dedykowanym serwerom wykorzystywanym i kontrolowanym jedynie przez klienta. W porównaniu z “masowymi” rozwiązaniami takimi, jak Google Cloud, dedykowana chmura prywatna daje nieporównywalnie większe możliwości dostosowywania parametrów i konfiguracji serwera oraz wykorzystywanego na nim oprogramowania do potrzeb użytkownika bez konieczności tworzenia własnej bazy serwerowej i ponoszenia kosztów zakupu i utrzymania urządzeń.
Prywatna chmura może być w pełni zintegrowana z oprogramowaniem wykorzystywanym przez użytkownika, zapewnia też najwyższy poziom niezawodności i bezpieczeństwa: wszystkie serwery obsługujące chmury prywatne znajdują się w naszych najwyższej klasy Data Center, wyposażonych w redundantne systemy zasilania, zwielokrotnione łącza z internetem i pozostające pod stałym nadzorem wysoce wykwalifikowanego zespołu, który dba zarówno o ich fizyczną sprawność jak i o bezpieczeństwo i całkowitą poufność przechowywanych danych.
W ramach świadczonych przez nas dla klientów biznesowych usług oferujemy pełne wsparcie w tworzeniu, konfigurowaniu i bieżącej obsłudze chmury, a także w przenoszeniu do niej danych. Nasza oferta pozwala na pełne skalowanie rozwiązań chmurowych, tak by zarówno moc obliczeniowa, jak i pamięć i przestrzeń dyskowa zawsze odpowiadała potrzebom użytkownika, nawet jeśli te potrzeby dynamicznie się zmieniają. Zapraszamy do zapoznania się z ofertą i kontaktu z naszymi specjalistami, którzy pomogą dobrać odpowiednią dla Państwa potrzeb usługę.
Komentarze
